top of page
Heeft mijn kat pijn?

“Heeft mijn kat pijn, dokter? Ik denk het niet. Die pijnmedicatie hoeft dan toch niet.” Een uitspraak die ik dagdagelijks hoor, maar eigenlijk een valkuil is.
Wat is pijn? Wat zijn de oorzaken? En vooral… hoe herken je pijn?

Katten vs pijn

Onze huiskatten stammen af van de Noord Afrikaanse wilde kat (felis sylvestris lybica). Ze zijn van nature uit hoog territoriaal en uitstekende jagers. Ze zijn gevreesd maar zelf zijn ze prooien voor grotere predatoren. Pijn of zwakte tonen… niks van.

​

Onze katten, of het nu gaat om een raskat of niet, zijn net als hun voorouders meesters in het verbergen van pijn. Het is hun natuurlijk beschermingsmechanisme. Want wie zwakte toont, zal het onderspit delven. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zullen het merendeel van de katten dus niet miauwen of schreeuwen bij pijn. Ze zullen hun pijn verbergen en opkroppen tot het niet meer te verbergen valt.

Rosse tabby korthaar, onderzocht met ste

​Oorzaken

Pijn is een relatief begrip en kan op verschillende manieren worden opgedeeld. Het makkelijkste is om pijn onder te verdelen op 2 manieren: duur én de onderliggende oorzaak. Het tijdsverloop van pijn is een niet te onderschatten gegeven.  We spreken in de diergeneeskunde van peracute, acute, subacute of chronische pijn, maar we gaan het simpel houden. Acute versus chronische pijn.

 

Acute pijn is heel makkelijk te herkennen. De kat is ergens afgevallen en heeft een pootje gebroken of verstuikt… acute pijn. Chronische pijn is lastiger te herkennen en gaat vaak over een proces dat al een tijdje aan de gang is. Een kat met artrose, nierproblemen, een tumor, ...  enz. Hieronder een opsomming welke eigenschappen eerder bij acute of eerder bij chronische pijn passen:

ACUTE PIJN

​

  • heel plots

  • tijdelijk

  • ergheid varieert: licht tot ernstig

  • bescherming van lichaam om een ernstiger letsel te voorkomen

  • eenvoudig te behandelen

CHRONISCHE PIJN

​

  • geleidelijk ontstaan, houdt lang aan

  • voor eigenaar vaak geen duidelijke oorzaak

  • aanhoudende ziekte of degeneratieve aandoening

  • behandelbaar, maar niet ineens

  • opflakkeringen (flare-up): chronische pijn wordt terug acuut

Pijn herkennen

Katten ervaren op identiek dezelfde manier pijn als mensen. De plaats van oorzaak zendt via allerlei zenuwbanen informatie naar de hersenen. Deze worden verwerkt en beschouwt als ‘pijn’, waarop de hersenen op hun buurt signalen geven naar andere delen van het lichaam. ‘Elke actie lokt dus een reactie uit’. De reacties waarop de kat zijn/haar pijn zal uiten, zijn verschillend van dier tot dier. 

​

Katten met acute of chronische pijn kunnen een waaier van symptomen tonen, gaande van enkele vage symptomen (gewichtsverlies, een onverzorgde vacht,…)  tot veranderingen in  hun gedrag of houding. Hieronder een overzicht van mogelijkse symptomen:

​

  •  Uiterlijke symptomen:

    • verminderde eetlust

    • gewichtsverlies

    • verwijde pupillen of dichtgeknepen ogen

    • hijgen of een verhoogde ademhaling

    • geen harde brokjes meer willen eten of regelmatig terug uitspuwen – tandproblemen?

    • stinkende adem

    • verminderde vachtkwaliteit

    • opgezette haren

    • ogen die minder helder staan

    • bepaald lichaamsdeel niet meer gebruiken

    • niet meer willen ontspannen

    • wondjes? rood of ontstoken uitzicht

    • onzindelijkheid

    • rare geluidjes

​

  • Gedrag- of houdingsveranderingen:

    • meer of net minder miauwen

    • grommen, blazen of jammeren

    • zich terugtrekken of verstoppen

    • in elkaar gedoken zitten

    • plotse agressie zonder duidelijke zichtbare aanleiding

    • agressief reageren op aanraking

    • vreemde houdingen of bewegingen: kromme rug, scheef kopje, …

    • overmatig likken van een bepaald lichaamsdeel

    • niet meer willen spelen of niet meer willen springen

    •  ‘opstapje’ gebruiken om ergens op te springen

    • twijfelen bij het springen

    • onzindelijkheid (urine of ontlasting achterlaten op verkeerde plaatsen)

    • veel slapen

    • minder belangstelling voor de omgeving

​

Hoe moet ik hiermee als baasje omgaan?

Als eigenaar kun je op verschillende wijzen de pijn bestrijden of zelfs in het algemeen het welzijn en de gezondheid van uw kat verbeteren. 

​

  • Uitgebreid onderzoek en behandelingsplan

​

De eerste belangrijke stap is de pijn te onderkennen of alleszins de reflex dat de kat zich niet goed in haar vel voelt. Hiervoor dient u uw dierenarts te raadplegen. Deze zal afhankelijk van de symptomen en de bevindingen van het lichamelijk onderzoek, al dan niet eventueel bijkomende onderzoeken nodig hebben om de exacte oorzaak van de pijn of het ongemak te achterhalen. 

​

Zodra de diagnose gesteld is, zal hij/zij met u de verschillende behandelingsmogelijkheden overlopen en naargelang de situatie u begeleiden in dit proces. De behandeling zal vaak pijnmedicatie inhouden of andere medische ingrepen, maar ook eventuele aanpassingen in het dagdagelijkse leven van baasje en kat.

​

  • Pijnmedicatie

​

Pijnmedicatie is zowel bij acute als chronische pijn een onmisbare factor in de behandeling van uw geliefde kat. Niet-steroïde ontstekingsremmers worden frequent gebruikt om pijn te bestrijden. Uw dierenarts zal ook duidelijk aangeven hoe, hoeveel en voor hoelang de pijnstiller gegeven dient te worden, alsook eventuele bijwerkingen vermelden.

 

Een gouden raad, geef enkel medicatie die specifiek door uw dierenarts werd voorgeschreven. Er zijn tal van andere producten verkrijgbaar, waarvan sommige giftig kunnen zijn voor katten! Heeft u andere vragen in verband met de medicatie? Neem contact op met uw dierenarts. 

​

  • Aanvullende therapieën

​

1. Dieet

Katten met overgewicht of obesitas zeulen extra kilo’s mee, die sommige aandoeningen zoals osteo-artritis pijnlijker maken of andere aandoeningen zelfs compliceren (o.a. diabetes). De markt van de dierenvoeding groeit iedere dag opnieuw, dus vraag raad aan uw dierenarts om een correcte, evenwichtige voeding, afgestemd op de levensfase, te vinden of een veterinaire dieetvoeding.

​

2. Voedingssupplement

Bepaalde voedingssupplementen kunnen bij verschillende aandoeningen extra ondersteuning geven of zelfs essentieel zijn voor de algehele behandeling. Voorbeeld: Chondroïtine, glucosamine, MSM, ... leveren belangrijke bouwstenen voor het kraakbeen en het gewrichtsvocht, waardoor de gewrichtsfunctie verbeterd wordt en het ontstaan van artrose afgeremd wordt. 

​

3. Lichaamsbeweging

Een actieve levensstijl verbetert de conditie en de levenskwaliteit van uw kat. Ook de gezondheid profiteert hiervan. Overgewicht en obesitas zijn vaak risicofactoren voor het ontwikkelen van bepaalde aandoeningen, en kunnen bepaalde aandoeningen compliceren. Moest uw kat echter herstellende zijn van een verwonding of een chirurgische ingreep, zal uw dierenarts duidelijk de verhouding rust / activiteit aangeven. 

​

4. Aanvullende behandelingen

Uw dierenarts kan naast bovenstaande therapieën bijkomende medicatie of behandelingen (bijvoorbeeld fysiotherapie of chirurgie) adviseren, om de pijn bij uw kat te verlichten

​

  • Aanpassingen binnens – en buitenshuis

​

  • Comfortabele slaapplaats op een rustige plek, waar hij of zij zich veilig voelt en zich ongestoord kan terugtrekken.

  • Voorzie alle levensbehoeften: voedsel, water en een frisse, schone kattenbak.

  • Kattenbakken: iedere dag leegmaken. Heb je meerdere katten in huis, probeer dan evenveel kattenbakken te plaatsen +1!

  • Een goede vachtverzorging: neem tijd om uw kat te borstelen of eventueel te wassen. Sommige dieren voelen zich zodanig slecht dat ze zichzelf niet (regelmatig) meer wassen. 

  • Houd de nagels in de gaten. Knip deze op tijd en stond eens bij, of voorzie voldoende krabgelegenheden. 

  • Bind geen belletjes of andere ringeling objecten aan de halsband, en kat heeft behoefte zich te verstoppen. Met een permanente verklikker rond je nek gaat dat niet.

  • En tot slot …… veel liefde 💕💕💕!

bottom of page