Castratie konijn

Wat houdt castratie in?

Bij de castratie van een mannelijk konijn of rammelaar verwijderen we chirurgisch de testikels. Op de praktijk doen we dit via één incisie vóór de testikels, in tegenstelling tot vroeger waarbij we op elke testikel een incisie maakte voor de desbetreffende bal te verwijderen. Het verwijderen van de testikels leidt tot onvruchtbaarheid maar niet onmiddellijk. Na een castratie wachten we 4-6 weken vooraleer ze bij vrouwtjes te laten.

Vanaf welke leeftijd?

Rammelaars castreren we vroeger dan voedsters. Gezien een rammelaar vruchtbaar wordt vanaf de leeftijd van 3-4 maanden, kan het al vanaf deze leeftijd. Rond deze periode zijn de testikels al meestal goed zichtbaar. Voedsters doen we pas rond de 5-6 maanden. Op vroegere leeftijd zijn de eierstokken en de baarmoeder nog te klein en kwetsbaar.

Er bestaat voor mannelijke konijnen geen ideale castratieleeftijd.

Waarom is het verstandig om mijn rammelaar te laten castreren?

Onvruchtbaar maken

Dit is ten zeerste aan te raden wanneer er meerdere dieren bij elkaar worden gehouden. Indien het slechts om twee dieren gaat, wordt de voorkeur gegeven aan een voedster, gekoppeld aan een rammelaar.

Een voedster wordt vruchtbaar rond de leeftijd van 12 weken. Ze heeft net als een kattin geen ‘menstruatie’ cyclus of loopsheid zoals bij de hond. De eisprong wordt getriggerd door het paren met een rammelaar. Omwille hiervan zijn konijnen het hele jaar door vruchtbaar. Drachtduur van een konijn is gemiddeld 30 dagen. Dit betekent dus potentieel veel nakomelingen.
Gedragsproblemen

De ingreep kan geïndiceerd zijn bij ‘dominantie- agressie’. Tijdens de puberteit kunnen zowel voedsters als rammelaar zich dominanter gaan gedragen tegenover soortgenoten. Ze willen namelijk hun territorium verdedigen. Dit kan zich uiten in grommen, stampen met de achterpoten, aanvallen naar het voer, bijten met eventueel serieuze bloederige vechtpartijen tot gevolg.

Kleine rassen komen eerder in de puberteit dan de grotere rassen:
- kleine rassen: 3-4 maanden
- middelgrote rassen: 4-5 maanden
- grote rassen: 5-6 maanden

Bij rammelaars zien we ook vaak sproeien als probleem. Het is een territoriaal gedrag om aan andere konijnen duidelijk te maken op wiens territorium ze zijn. Wanneer 2 mannelijke konijnen samen worden gehuisvest, zien we vaak dat ze elkaar beginnen najagen, elkaar proberen te dekken en over elkaars urine sproeien.
Betere gezelschapsdieren

Door te steriliseren en het castreren worden ze meestal rustiger en makkelijker hanteerbaar. Dit maakt ze beter geschikt als gezelschapsdieren én heeft een sterk voordeel. Het versterkt de band tussen konijn en baasje.

Bovendien kunnen ze na de ingreep makkelijker in grotere groepen bij elkaar gezet worden. Konijnen zijn van nature sociale dieren. Door de sterilisatie kunnen voedsters en rammelaars bij elkaar gezet worden zonder onverwachte nestjes én hevige vechtpartijen.
Medische redenen

Bij rammelaars zijn er geen echte zware medische redenen zoals bij voedster om te castreren. We zien uiteraard af en toe testikeltumoren of ontsteking, maar zij vormen geen gegronde medische reden om te castreren.
De mannetjes worden meestal louter gecastreerd omdat het vroeger kan als bij voedsters én wegens de gedragsproblemen.

Hoe gaat de operatie in zijn werk?

Konijnen en knaagdieren hoeven in tegenstelling tot honden en katten, niet nuchter te zijn voor een operatie. Dit betekent dat ze gewoon mogen blijven eten. Dit om de werking van de darmen op gang te houden en daarmee darmproblemen tijdens en na de narcose zoveel mogelijk te voorkomen.

Voor de operatie krijgt het dier pijnstilling. Dit kan gebeurd via een injectie op de dag zelf of de eigenaar is een dag van tevoren thuis alvast gestart middels een drankje. De narcose gebeurt via een injectie van verschillende soorten anesthetica, gecombineerd met een masker waarbij gas anesthesie en zuurstof wordt toegediend.
Tijdens de operatie houden we de vitale functies in de gaten. Eén daarvan is de lichaamstemperatuur. Kleineren dieren koelen sneller af dan grotere. De dieren liggen daarom op een kussen en een warmtematje tijdens de operatie. Indien nodig, ontwaken ze in de couveuse. Na de operatie worden de geïnjecteerde anesthetische producten tegen gespoten, waardoor de narcose sneller uitwerkt. Dieren worden sneller wakker en koelen bijgevolg minder snel af. Door de zo kort mogelijke narcosetijd is dit ook gunstig voor de effecten op het maag-darmstelsel.

Wanneer jouw konijn goed wakker is en een beetje gegeten heeft, mag het diezelfde dag nog naar huis.

Thuis vragen we wel om voor elke punten aandacht te hebben:

Vervang het strooisel in het hok door handdoeken of kranten.
=> reden: de wonde zal zo minder snel infecteren.
Controleer dagelijkse de wonde op: roodheid, zwelling, zeer pijnlijk, heel warm en/of vieze uitvloei.
Merk je één of meerdere van deze symptomen op, contacteer uw dierenarts.
Zet uw konijn in een rustige omgeving
Buiten-konijnen worden de eerste nachten best binnengehouden in huis of het tuinhuis
=> reden: onderkoeling na de chirurgische ingreep voorkomen.
Let goed op of jouw konijn diezelfde dag (binnen 12uren na operatie) weer gaat eten, drinken en stoelgang maakt.
Is dit niet geval, neem dan onmiddellijk contact op met uw dierenarts.
Hou voor de zekerheid gecastreerde rammelaars nog ong.4-6 weken apart van voedsters. Er kan nog sperma in de zaadleider zitten, wat kan leiden tot een vruchtbare dekking.
Uit ervaring en overleg met een specialist zou in 90% van de gevallen 48-72u voldoende zijn. Wie zeker wil zijn, respecteert het best de eerste termijn.

Risico van anesthesie

Elke chirurgische ingreep houdt altijd een klein risico in voor de patiënt. Konijnen zijn ten opzichte van honden en katten gevoeliger voor verdoving. Toch hebben zij verhoudingsgewijs meer verdoving nodig dan honden en katten door hun verschillend metabolisme. Bovendien zijn konijnen veel stress gevoeliger én de meesten zijn niet gewoon om gehanteerd te worden.

Om de anesthesierisico’s zoveel mogelijk te beperken, stellen we alles in het mogelijke om de operatie en de anesthesie zo veilig mogelijk te laten verlopen.